کاریکلماتور.

بخش‌هایی از اشعار سهراب سپهری که بصورت مثل بکار رفته را اینجا می‌گذارم بعنوان شاید کاریکلماتور.

تا شقایق هست، زندگی باید کرد.
در چراگاه نصیحت، گاوی دیدم سیر.
چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید.
حیات، غفلت رنگین یک دقیقه‌ی"حواست"
و اگر مرگ نبود، دست ما در پی چیزی می‌گشت.
پرده را برداریم/ بگذاریم که احساس، هوایی بخورد.
من گدایی دیدم، در‌به‌در می‌رفت و آواز چکاوک می‌خواست.
لب دریا برویم/ تور در آب بیندازیم و بگیریم طراوت را از آب.
بهترین چیز، رسیدن به نگاهی است که از حادثه‌ی عشق، تر است.
کسی نیست/ بیا زندگی را بدزدیم، آن‌وقت/ میان دودیدار قسمت کنیم.
من ندیدم دو صنوبر را با هم دشمن/ من ندیدم بیدی، سایه‌اش را بفروشد به زمین.
به سراغ من اگر می‌آیید/ نرم و آهسته بیایید، مبادا که ترک بردارد/ چینی نازک تنهایی من.
زندگی رسم خوشایندی است/ زندگی بال و پری دارد با وسعت مرگ/ پرشی دارد اندازه‌ی عشق.
من قطاری دیدم، فقه می‌برد و چه سنگین می‌رفت/ من قطاری دیدم، که سیاست می‌برد و چه خالی می‌رفت.
من به اندازه‌ی یک ابر دلم می‌گیرد/ وقتی از پنجره می‌بینم حوری/ دختر بالغ همسایه/ پای کمیاب‌ترین نارون روی زمین/ فقه می‌خواند

چند نمونه از بزرگان دیگر 

 

 

آن‌قدر مهربان بود برای اینکه مردم در زمستان سرما نخورند, سرشان کلاه می‌گذاشت و در فصول دیگر کلاه‌شان را بر می‌داشت.
همیشه می‌گفت تو نیمه گم شده من هستی؛ وقتی ترکم کرد فهمیدم که از شوق پیدا کردن نیمه گم شده‌اش, خودش را گم کرد!
برای‌این‌که پرنده خیالش به پرواز در نیاید، با‌‌‌لهایش را چید.
از ترس مجازات ، افکار عریانش را حجاب پوشاند.
آن قدر تند صحبت کرد ، زبانش سوخت.


***

گربه ها عاشق آدم هایی هستند که در زندگی دیگران موش می دوانند .
پزشک ناشی ، به جای تب بر قیچی تجویز می کند .
اسپند دود می کنم که چشمم ، کسی را نخورد .
به نارنجک بدون ضامن ، وام نمی دهند .


***

ازبس که به همه چپ چپ نگاه کرد, چشمانش چپ شد.
از بس که روشنفکر بود از خاموشی برق هراسی نداشت.
وقتی اشکم می خواهد به گردش برود سوار نگاهم می شود.
آنقدر خسیس بود که حتی وقتی مرد عمرش را به شما نداد.
وقتی واژه ای خارجی بیان می کنم, تمام واژه ها دور آن جمع می شوند.
امید و آرزو تنها دوستان واقعی مان هستند که تا آخرین لحظات زنگی, ما را ترک نمی کنند.
همیشه می گفت: آدم عاشق باید حرف دل را گوش کند, نه عقل را ولی حرف ازدواج که پیش آمد گفت: همیشه از روی عقل کار کن, نه دلت.

***

قناعت را باید از سفره هفت سین یاد گرفت که سالهاست تعداد سین هایش تغییر نکرده است
خساست را از چشمش یاد گرفته بود که هر چقدر به آن نور می تاباند ، تنگ تر می شد
آدم ها وقتی به آسمان خوشبین بودند هواپیما ساختند و وقتی بدبین شدند چترنجات را
کسی که خود را به نور ماه راضی کند ، نور خورشید کورش خواهد کرد
تجربه ، تنها معلمی است که اول امتحان می گیرد و بعد درس می دهد
از دودلی خسته شده بودم ، یکی از آنها را برای زاپاس کنار گذاشتم
مگسهای قرن 21 ، غذایشان را از زباله های اتمی تامین می کنند
گاهی موقع راه رفتن فراموش می کنم که دارم می روم یا می آیم
برای اینکه حرف های بزرگ بزنم ، همیشه آنها را متر می کنم
با مخالفت باد ، رضایت بادبادک برای پرواز جلب می شود
در انتخاب واحد زندگی ، دروغ پیش نیاز همه درسهاست
بهترین جا برای تبعید زنبوران مجرم ، گلهای قالی است
برای تفسیر لحظه ، ثانیه شمار را متوقف کرد
دلم تنگ می شود ، آن را قالب کفاشی می زنم
درخت باردار با خوردن سنگ ، فارغ شد
وقتی دلم می گیرد ، دیگر ول نمی کند
سیب زمینی خاکی ترین میوه هاست
قلم زلزله نگار اندیشه است
در را به روی افکارم محکم بستم .
افکارم را پشت دیوار قاب عکس پنهان کردم
افکارم مرا دنبال می کند حتی در خواب
افکارم را در سکوت زندانی کردم
افکارم را در لابلای کاغذها گم کردم
افکارم بر خلاف من حرکت می کنند
تعصبم خودکشی کرد ، تا من راحتر فکر کنم
هنگامی که تعصب مرد افکارم یک صدا شدند
در روز سالگرد تعصب ، افکارم کروات مشکی زده بود

***

گل تشنه بر مزار آب می روید .
آرزوی نداشته بر باد نمی رود .
گوش خسته عاشق خداحافظی است .
شب به روشنی روز غروب می کند .
گوش خسته عاشق خداحافظی است .
پرنده گربه را سر به هوا می کند .
قطرات باران در آغوش هم آب می شوند .
عمر پائیز صرف پرپر کردن گلها می شود .
آینه یک تنه در مقابل همه ایستادگی می کند .
زندگی بدون آب از گلوی ماهی پائین نمی رود .
درخت از نردبان چوبی ساخته نشده بالا می رود .
اگر مرگ نباشد تعداد خودکشی سر به فلک می زند .
به عقیده گربه خوشمزه ترین میوه درخت پرنده است .
لحظات گذران ، زنگوله قلب را به صدا در می آورند .
مطالعه د رگورستان احتیاج به ورق زدن سنگ قبرها ندارد .
قطره باران در مرکز دایره ای که روی آب ترسیم میکند ناپدید می شود .
با دسته گلی به شادابی حاصل جمع شکوفه های بهاری به استقبالت می شتابم .
پرنده غمگین آوازی می خواند که شکوفه شاداب بهاری به یاد گل پرپر شده می افتد .

***

یک عمر منتظر تولد مرگم می مانم.
سر همه پادشاهان کلاه گذاشته اند.
بخاطر احترام مجبور به کلاهبرداری شدم.
نظامی ها وقت رفتن هم سلام می دهند.
زندگی در جشن تولد مرگ شرکت نمی کند.
آدم بی اراده کشیدن خجالت را هم نمی تواند ترک کند.
قوهء جاذبه زمین با سرعت همسفر پرنده تیر خورده می شود .
آنقدر کم غذا می خورد که انگل ها از دستش شکایت کردند.
قوهء جاذبه زمین انتظار سقوط بلند پروازی ها را می کشد .
آنقدر دگراندیش بود که مغزش افکار خودی را نابود می کرد.
آنقدر دل همه را می سوزاند که آتش نشانی از دستش شکایت کرد.
قوه جاذبه زمین با سرعت سقوط ، سر در پی میوه رسیده می گذارد .
وقتی پائیز از درخت بالا می رود بهار از این شاخه به آن شاخه می پرد .
ریلهای راه آهن به هم نمی رسند ولی دیگران را به هم می رسانند.
باغبان همزمان با شنیدن صدای پای بهار در گلستان را می گشاید .
باران وقتی از مقابل پرچم رنگین کمان می گذرد سرود آسمانی سر می دهد .
پروانه طوری روی گل می نشیند که بتواند تصویرش را در شبنم ببیند .
پائیز به اندازه ای به گلستان نزدیک شده که اشک در چشم بهار حلقه زده است
آنقدر میهمان نواز بود که اجازه ورود همه انگلها را به بدنش صادر کرده بود.
پرنده در واپسین دم حیات زمستان ، روی درخت عریان با شکوفه بهاری وعدهء دیدار دارد .

***

می خواست در مصرف عقل صرفه جویی کند،عاشق شد.
می خواست در مصرف عشق صرفه جویی کند،ازدواج کرد.
می خواست در مصرف بی خیالی صرفه جویی کند،بچه دار شد.
می خواست در مصرف زندگی صرفه جویی کند،خودش را دار زد.
می خواست در مصرف سلولهای مغز صرفه جویی کند،سیاستمدار یک کشور جهان سومی شد.
می خواست در مصرف انرژی صرفه جویی کند،به خانه آرزوهایش اسباب کشی کرد.
می خواست در مصرف بند رخت صرفه جویی کند،خوابید.(اصولا کارهای بی ربط زیاد می کرد!)
می خواست در مصرف سکوت صرفه جویی کند،به نشانه اعتراض سکوت کرد.
می خواست در مصرف انرژی حاصل از ترافیک صرفه جویی کند،به ابرها قرص ضد بارداری داد.
می خواست در مصرف راه صرفه جویی کند،برگشت!
می خواست در مصرف آب صرفه جویی کند،مطالبش راdelete کرد!

***

وقتی من حتی لیاقت ندارم محرم نگاهش باشم چگونه توقع دارم محرم رازش باشم.
از وقتی آخرین نگاهت را در ذهنم آرشیو کردم ، قلبم آلارم دلتنگی می دهد.
بعد از درد و دل کردن برای سیگار، او هم آتش گرفت و دود گریست.
اشکهای آسمان در برابر اشکهای من حرفی برای گفتن نداشتند.
امروز حتی سایه ام هم از من فرار کرد، امروز اینجا بارانی بود.
من با رویایت زندگی می کنم و رویا با من مدارا.

***

 آنقدر خیال بافتم که تمام کلافهای فکرم به لباس آرزویی در آمدند
...
کاش اندازه ام باشد

* وقتی چراغ خیالات روشن است یخ زندگی آب می شود. چراغها را خاموش نمی کنم اما لامپ کم مصرف زده ام

* به اندازه هشت ماه می ترسیدم به اندازه چهار هفته خسته بودم و به اندازه دو روز کار داشتم مهم نیست به اندازه یک ساعت خوشحالم

* حواسم را باد خیال برده است و کاغذهایم را باد پنکه
...
قلم اما محکم در دستم نشسته است از این بادها نمی لرزد

* دارم یاد می گیرم که بعضی از خاطرات را تا کنم و در جیب کتم بگذارم اما کتی ندارم

***

قبرستان ترمینال مرده هاست.
دو آیینه از دیدن یکدیگر نفرت دارند.
جهنم ساعت استراحتش را به بهشت می رود.
پروانه برای اینکه نسوزد شمع را فوت کرد.
گیاه توی گلدان شبها خواب باغچه را می بیند.
سرفه های آدم دلشکسته، صدای خرده شیشه می دهد.
.برای اینکه پیر نشوی ، ساعتت را از کار بینداز.
برای آنکه نفهمد که نمی فهمد ، خودش را به نفهمی زد.
ماهی تنها جانوری است که به راستی دل به دریا می زند.
بیکاری هم خودش کاری است، افسوس که مرخصی و تعطیلی ندارد.
گدای فرزانه ای گفته است : گدایی کن تا محتاج دیگران نشوی.
چه کسی گفته است که دو خط موازی به یکدیگر نمی رسند؟ مگر آخرش را دیده است؟؟

***

 

غنچه ای که شکوفا نمی شود ، بهار را در خود احتکار کرده است.
وقتی صدایم را بلند می کنم ، کمر سکوتم رگ به رگ می شود.
یه نفر دلشو می بازه ، مربی اش رو از کار برکنار می کنه.
یکی از خوشحالی بال در میاره ، شکارچی شکارش می کنه.
یکی حواسشو جمع می کنه ، می بره جای دیگه پهن می کنه.
حواسم که پرت شد ، شیشه همسایه شکست.
روی زبانم وازلین مالیدم تا زبانی چرب و نرم داشته باشم.
به گلخانه رفتم تا یک بوته ی فراموشی بخرم.
یک کدو تنبل خریدم و آنرا به کلاس تقویتی فرستادم.
برای اینکه سر بسته حرف بزنم ، سرم را دستمال بستم.
سبیل گذاشتم تا حرفها را زیر سیبیلی رد کنم.
کفشم را در نمی آورم چون می ترسم کسی پا تو کفشم کند.
کفشم را می تکانم تا ریگی به کفشم نباشد.
برای اینکه از انسانیت بویی برده باشم انسانها را بو می کنم.
از مرحله پرت شدم پایم شکست

***

یا در حال برنامه ریزی برای آینده هستیم یا برای گذشته تأسف می خوریم ؛ همه این اتفاقات در زمان حال می افتد و زمان حال از دست می رود .
مشکل بسیاری از حکومت های جهان در این است که ضریب هوشی شان از ضریب هوشی مردم پایین تر است .
کسانی که راه حل هایی برای مشکلات بشریت عرضه می کنند معمولا از حل مشکلات کوچکشان عاجزند .
آدم های سر به زیر حتما در چاله نخواهند افتاد ، اما هیچ گاه هم آسمان آبی را نخواهند دید .
هنر هیچ ربطی با اخلاق ندارد . اگر چنین نبود مردم این همه به هنر علاقه مند نمی شدند .
از کسانی که احمقانه صادقند بیشتر بدم می آید تا کسانی که دروغ های قشنگ می گویند .
وقتی با آدم های مشهور روبرو می شوم ، یقین می کنم که آدم های بزرگ شایعه اند.
به دست آوردن تجربه های بزرگ معمولا منجر به از دست دادن زندگی عادی می شود .
می گویند چرا دائما تغییر می کنی ، می گویم شما چرا دائما تغییر نمی کنید ؟
روی آدم های منظم می شود حساب کرد ، اما نمی شود آنها را تحمل کرد .
من بعضی از دوستانم را از حقیقت بیشتر دوست دارم .
متوسط بودن ؟! یا بزرگ باش یا بمیر !

***

انسان ها ممکن است که با شادی به هم نزدیک شوند ولی با درد در هم فرو می روند .
همیشه غمگینانه ترین لحظات را عزیزترین کسانمان به ما هدیه می کنند .
در سفیدی چشمانت تمام رنگها را تجربه کردم ، تا به سیاهی رسیدم.
مغزم بر روی شعله های دلم که برای قلبم می سوخت ، کباب شد.
حیف که گرسنگی شکم با کلمات شیرین برطرف نمی شود .
ننگ است که روشنایی دیدگان در ظلمات اندیشه غرق شود.

***

مهربانی را در کودکی یافتم که آبنباتش را به دریاچه نمک انداخت تا شیرین شود
انقدر برای غربت تک دانه موی سفیدم غصه خوردم که تمام موهایم سفید شد
بیچاره آن خروسی که با صدای ساعت شماطه دار از خواب برمی خیزد
خوش به حال آن موجود راحتی ،که شیطان برایش درد دل می کند .
سالهاست که کاممان را با حقیقت های تلخ شیرین می کنیم .
زن شکسته ترین و خمیده ترین ، ایستاده دنیا است


***

بخاطر افکار فسیل واری که داشت, جشنواره فسیلی راه انداخت.
آنقدر فکرش دست نخورده ماند, که کارتونک بست.
بخاطر افکار عتیقه ای که داشت, مغزش را به موزه سپرد.
مغز کوچکش در فضای جمجمه اش, لق میزند.